İran ya da resmi adıyla İran İslam Cumhuriyeti, topraklarının Asya’nın Batı kısmında bulunduğu, kuzeyinde Hazar Denizi, doğusunda Afganistan ve Pakistan, batısında Türkiye ve Irak, güneyinde Basra ve Umman körfezlerinin bulunduğu bir ülkedir. Tarihinde Ahameniş Pers İmparatorluğu ile dünyanın en eski ve ilk etkili süper gücü olarak bilinen uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Mimarı yapısı, köklü edebiyatı, yemek kültürü ve misafirperverliği ile son yıllarda turizm potansiyeli artmıştır. Dünya gözünde seyahat edilmesi gereken önemli ülkelerden biri olarak bilinmektedir.
İran Hakkında Genel Bilgiler
Başkenti: Tahran
Nüfusu: 84,620 (2022 verilerine göre)
Para Birimi: İran Riyali (IRR)
Dini İnanç: %98.8 Müslüman (Şii)
Konuşulan Diller: Farsça, Azerice, Kürtçe
İran Para Birimi
1 Türk Lirası 2359 İran Riyali 1 Dolar 42.350 İran Riyali, 1 Euro 43.000 İran Riyaline tekabül eder. (Ağustos 2022 verilerine göre.)
İran’nın Etnik Yapısı
%80 Fars, %18 Türk, % 2 Diğer
İran’a Ulaşım
Vize
Türkiye, İran’ın vize istemediği sayılı ülkelerinden birtanesidir. 90 güne kadar umumi pasaportla vizesi geçiş yapabilir, konaklayabilirsiniz. Türkiye’nin yanı sıra Azerbaycan, Bolivya, Çin, Ermenistan, Gürcistan, Hong Kong, Lübnan, Makao, Malezya, Mısır, Suriye, Umman ve Venezuela ülkelerinin umuma mahsus pasaport sahibi vatandaşları da farklı süreler içinde İran’a vizesiz seyahat edebilmektedir.
İran’ın vize talep ettiği ülkeler ise aşağıda sıralanmıştır.
İran 2019 yılı itibarıyla İran’ı ziyaret eden kişilere yönelik ABD yaptırımlarına yanıt olarak pasaportlara vize ya da girişte damga vurmamaktadır.
İsrail ile herhangi bir bağlantısı olduğunu gösteren pasaport ya da pasaportta İsrail vizesi/damgası veya herhangi bir veri içeren seyahat belgelerinin sahiplerinin İran’a girişi reddedilir.
Ülke Dışı Ulaşım
Havayoluyla İran’ı tercih edecek misafirler için 13 adet havalimanı bulunmaktadır. Karayolu sınır kapısı olarak bu ülkelerden İran’a geçiş mevcuttur ”Türkiye, Irak, Ermenistan, Azerbaycan, Pakistan ve Afganistan” (Vize şartlarına dikkat edilmelidir.)
Ülke İçi Şehirler Arası Ulaşım
İran’da şehirler arası ulaşımda havayolu, karayolu ve ray sistemi kullanılmaktadır. En çok tercih edilen ulaşım karayoludur. Daha sonra ray sistemi ve havayolu gelir. İran’ın Tahran-Tebriz ve Tahran-İsfahan arası yolcululuğu ülkenin en kalabalık ulaşım hattıdır. Ulaşım sisteminin en ucuz ağı karayolu ve sonrasında ray sistemidir. İran’da ulaşım oldukça uygun,rahat ve konforludur.
Şehir İçi Ulaşım
Şehir içi ulaşımda İran’ın tüm illerinin kullandığı ulaşım kartı vardır. Ayrıca tek ve çoklu geçişli biletler vardır. Ulaşım’da daha ucuz ve yaygındır. Şehiriçi ulaşımda metro ve metrobüs en yaygın iki ulaşım aracıdır. Daha sonra otobüs ve snapp (taksi) gelir.
İran Resmi Tatilleri
| Nevruz Bayramı | 1-4 Ferverdin | 21-24 Mart |
| İran İslam Cumhuriyeti Günü | 12 Ferverdin | 1 Nisan |
| Tabiat Günü (Sizdeh Beder) | 13 Ferverdin | 2 Nisan |
| Hz. Muhammed’in Risaletinin Başlangıcı | 14 Ferverdin | 3 Nisan |
| İmam Mehdi’nin Doğumu | 31 Ferverdin | 20 Mayıs |
| Hz. Ali’nin Şehadeti | 5 Hordad | 26 Mayıs |
| İmam Humeyni’nin Vefatı / Ramazan Bayramı | 14 Hordad | 4 Haziran |
| Şah’a Karşı Ayaklanmanın Yıl Dönümü / Ramazan Bayramı | 15 Hordad | 5 Haziran |
| İmam Cafer-i Sadık’ın Şehadeti | 7 Tir | 28 Haziran |
| Kurban Bayramı | 20 Mordad | 11 Ağustos |
| Gadir-i Hum Bayramı | 28 Mordad | 19 Ağustos |
| Tasua | 17 Şehriver | 8 Eylül |
| Aşura | 18 Şehriver | 9 Eylül |
| Arbain | 27 Mehr | 19 Ekim |
| Hz. Muhammed’in Vefatı / Hz. Hasan’ın Şehadeti | 5 Aban | 27 Ekim |
| İmam Rıza’nın Şehadeti | 6 Aban | 28 Ekim |
| İmam Askeri’in Şehadeti | 14 Aban | 5 Kasım |
| Hz. Muhammed’in Doğumu / İmam Cafer-i Sadık’ın Doğumu | 23 Aban | 14 Kasım |
| Hz. Fatıma’nın Vefatı | 8 Behmen | 28 Ocak |
| İslam İnkılabının Yıldönümü | 22 Behmen | 11 Şubat |
| Hz. Ali’nin Doğum Günü | 18 Esfend | 8 Mart |
| Petrolün Millileştirilmesi Günü | 29 Esfend | 19 Mart |
İRAN MUTFAĞI
İran mutfağı, Orta Doğu’daki en lezzetli ve taze mutfaklardan biridir. İran mutfağında tatlı ve ekşiyi bir arada tadabileceğiniz zıt lezzetler bulunur. Kırmızı et sıklıkla kullanılır ve yanına safranlı pirinç gelir. Genelde et ve sebze’de karışık bir şekilde güveçte pişirilir.İran mutfağı oldukça lezzetlidir.
KAHVALTI – YEZD
FALAFEL – ÖĞLE ARASI
İRAN KEBAP – ANA YEMEK
DİZİ YEMEĞİ – ANA YEMEK
İRAN KÜLTÜREL AKŞAM YEMEKLERİ
GHORMEH SABZİ
BERYANİ KEBAP
KUBİDE KEBAP
İRAN ATIŞTIRMALIK
ZFC
KFC’nin birebir kopyası olan dükkan Isfahan’ın Ermeni Mahallesi’nde bulunuyor.
SOĞUK İÇECEK
İRAN GEZİLECEK YERLER (EN ÖNEMLİ 10 YER)
İran başta’da söylediğimiz üzere tarihi, edebiyatı çok eski uygarlığa dayanan, dünyanın en önemli merkezlerinden biri olan Pers İmparatorluğundan gelmektedir. Şehirler’de saraylar, türbeler ve hanlar çok ihtişamlıdır. İran devrim sonrası (1979) birçok değişikliğe uğraşmıştır fakat kendi tarihi mimarisini korumuştur. Bugün İran’ın sarayları’nda ziyaret ederken gerçekten hayrete düşeceksiniz. İran’ın gezilmesi gereken en önemli 10 yer;
İSFAHAN
NAKŞ-I CİHAN MEYDANI
İmam Meydanı veya Şah Meydanı ismide kullanılır.
MERVDEŞT
PERSEPOLİS
YEZD
ZERDÜŞTLERİN SESSİZLİK KULELERİ
Dahme olarakta geçer.
TAHRAN
KAPALI ÇARŞI VE BÜYÜK MEYDAN
Merkez olarak da bilinir.
TAHRAN
Eski Amerikan Konsolosluğu
ŞİRAZ
NASIR EL-MÜLK CAMİİ
Pempe Camii olarak da bilinir.
ŞİRAZ
ŞAH CERAĞ TÜRBESİ
ERAM GARDEN
İrem Bahçesi olarak da bilinir.
ŞİRAZ
SHAPOURİ GARDEN
Saray & Restaurant & Cafe olarak kullanılır.
ŞİRAZ
HAFIZ-I ŞIRAZİ TÜRBESİ
İranlı ünlü şairdir.
YEZD
OLD CİTY
Yezd Rüzgar Türbünleri ve Sokakları
İSFAHAN
YENİ CULFA ERMENİ MAHALLESİ
Vank Katedrali / Ermenilerin bölgesidir.
TAHRAN
MİLADİ KULESİ
TAHRAN HALI MÜZESİ
AZADİ KULESİ
Özgürlük Kulesi olarakta bilinir.
İran’da gezilecek en önemli +10 yeri sizinle paylaştım. İran seyahati birkaç gün veya haftaya sığdıramayacak kadar geniş yelpazededir. Her şehir ayrı ayrı yaşanmalıdır. Bu yazı daha fazla bilgiyi, tecrübeyi sizlere fotoğraflı olarak sunacaktır. Detaylandırılacaktır. Burada ki bilgi ve okumanın sonunda son fotoğrafta gördüğünüz üzere Azaldı Kulesi bir kapak fotoğrafına ait olmuştur. Bu fotoğraf YouTube’da İran’ı tanımaya başladığım günü anlatır.
YouTube link: https://youtube.com/channel/UC6WyeppUCh076nMaZ6YfHjw
Sizleri YouTube kanalıma bekliyorum burada hem İran’ı hem de seyahat ettiğim tüm ülkeleri görmenizi sağlayacağım. Sevgi, saygı, yol ile.